Η ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΩΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑ ΚΑΙ ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΣΤΟΥΣ ΤΟΜΕΙΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ

Φωτογραφία είναι η αποτύπωση μιας εικόνας σε μια επιφάνεια από ειδικό χαρτί. Είναι εφεύρεση του 19ου αιώνα και στηρίζεται στην ιδιότητα των ορατών ακτινοβολιών να προκαλούν χημικές αντιδράσεις. Οι πρώτοι που επινόησαν τη φωτογραφία ήσαν οι γάλλοι Niepce και Daguerre. Ο πρώτος επινόησε τις μεθόδους που επεξεργάστηκε ο δεύτερος και οι Μαντός, Vogel και Lippmann προέβησαν σε διάφορες τροποποιήσεις. Τέλος ο Eastman επινόησε τις φωτοπαθείς ταινίες (φιλμ). Από το 1848 ο Becquerel και ο Niepce de Saint-Victor προσπάθησαν να αντικαταστήσουν το λευκό και μαύρο χρώμα της φωτογραφίας με άλλα χρώματα. Το 1868 ο Ducos du Hauron ανακάλυψε την τριχρωμία. Έτσι τέθηκαν οι βάσεις της λεγόμενης αφαιρετικής σύνθεσης στην οποία στηρίχτηκε ο Lippmann για να πετύχει έγχρωμη φωτογραφία, το 1891. Τέλος το 1907 οι αδερφοί Lumière επινόησαν αυτόχρωμες φωτογραφίες και το φιλμκολόρ στηριζόμενοι στη λεγόμενη προσθετική μέθοδο.

Η φωτογραφική μηχανή είναι το όργανο με το οποίο έχουμε πιστές εικόνες διαφόρων αντικειμένων. Αποτελείται από ένα μικρό κιβώτιο με μαύρα εσωτερικά τοιχώματα (σκοτεινός θάλαμος). Στη μια πλευρά του κιβωτίου υπάρχει μια τρύπα, στην οποία εφαρμόζεται ένας συγκεντρωτικός φακός. Ο φακός αυτός σχηματίζει την εικόνα του αντικειμένου που φωτογραφίζουμε μικρότερη και ανεστραμμένη στην απέναντι πλευρά του κιβωτίου. Η εικόνα αυτή είναι αρνητική. Λέγεται έτσι επειδή τα άσπρα μέρη του αντικειμένου φαίνονται μαύρα ενώ τα μαύρα φαίνονται άσπρα. Από την αρνητική κατόπιν παίρνουμε πάνω σε ειδικό χαρτί τη θετική εικόνα του αντικειμένου.

Όπως κάθε τεχνολογικό επίτευγμα έτσι και η φωτογραφία αποτελεί αντικείμενο διερεύνησης και κριτικής ως προς τις συνέπειές της και τις επιπτώσεις σε όλους τους τομείς που επηρεάζονται από την αξιολόγηση της τεχνολογίας. Συγκεκριμένα:

• Στον πολιτικό τομέα οι επιπτώσεις της φωτογραφίας δεν αφορούν στην ίδια την κυβέρνηση. Η φωτογραφία χρησιμοποιείται ευρέως από τους πολιτικούς ως μέσο προβολής και διαφήμισης προκειμένου οι ψηφοφόροι τους να τους εκλέξουν. Επίσης, ο φόβος κάποιων πολιτικών μήπως αποτυπωθούν κάποιες παράνομες πράξεις τους, τους καθιστά πιο προσεκτικούς. Η φωτογραφία έχει χρησιμοποιηθεί κατά κόρον στις στρατιωτικές επιχειρήσεις και συγκεκριμένα στη στρατιωτική κατασκοπεία, όπου φωτογραφίζονται με ειδικές φωτογραφικές μηχανές τα σχέδια και οι κινήσεις των εχθρών.

• Στον κοινωνικό τομέα οι επιπτώσεις είναι ιδιαίτερα σημαντικές. Μπορεί να μη βελτίωσε ή να μη διευκόλυνε ιδιαίτερα τη ζωή των ανθρώπων, όμως σίγουρα την ομόρφυνε και τουςβοήθησε να αυξήσουν τις γνώσεις τους. Σε μέρη όπου η παραμονή του ανθρώπου είναι επικίνδυνη – για παράδειγμα σε ένα ενεργό ηφαίστειο – μπορούμε να αφήσουμε τη μηχανή, η οποία με κατάλληλη ρύθμιση θα τραβήξει μόνη της φωτογραφίες.

• Στον οικονομικό τομέα η φωτογραφία είχε επίσης σημαντικές συνέπειες. Εξαρχής έπαιξε και εξακολουθεί παίζει σημαντικό ρόλο στη διαφήμιση, επομένως και στην προώθηση των προϊόντων μέσω αυτής. Τα προϊόντα γίνονται γρήγορα γνωστά και με μια καλή φωτογραφία ιδιαίτερα επιθυμητά από τον πολύ κόσμο. Επίσης οι φωτογραφίες βοήθησαν πολύ στην ανάπτυξη του τουρισμού, καθώς μέσω αυτών προβάλλονται τα αξιοθέατα αλλά και τα έργα τέχνης και τα μνημεία μιας χώρας, με αποτέλεσμα να θέλουν οι κάτοικοι άλλων χωρών να την επισκεφθούν και να τη γνωρίσουν.

• Στον περιβαλλοντικό τομέα η χρησιμοποίηση της φωτογραφικής μηχανής δεν μπορούμε να πούμε ότι είχε αρνητικές επιπτώσεις. Αντίθετα, βοήθησε τον άνθρωπο να γνωρίσει το περιβάλλον. Το 1969 οι αστροναύτες με ειδικές φωτογραφικές μηχανές τράβηξαν φωτογραφίες της επιφάνειας της σελήνης. Με αυτές αλλά και με άλλες που οι δορυφόροι τραβούν κατά καιρούς έγινε γνωστός ο κόσμος του διαστήματος. Επίσης με ειδικές αδιάβροχες φωτογραφικές μηχανές μπορούμε να φωτογραφίσουμε οτιδήποτε βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Με αυτές όλοι οι άνθρωποι μπόρεσαν να γνωρίσουν τον υπέροχο κόσμο του βυθού.

• Στον πολιτισμικό τομέα οι επιπτώσεις της φωτογραφίας είναι πολλές. Η κυριότερη έγκειται, βέβαια, στον τομέα της εκπαίδευσης. Φωτογραφίες αρχαίων και κλασικών χρόνων δεν υπάρχουν εφόσον η φωτογραφία είναι εφεύρεση του 19ου αιώνα. Όμως είναι ένα χρήσιμο και απαραίτητο εργαλείο στα χέρια των ερευνητών, οι οποίοι φωτογραφίζουν σύγχρονα αλλά και τα παλαιότερα ευρήματα και έτσι ακόμα κι αν αυτά καταστραφούν ή κλαπούν θα εξακολουθούν να είναι γνωστά στις νεώτερες γενιές. Από τις φωτογραφίες των μνημείων και των έργων τέχνης κατέστη γνωστός στον πολύ κόσμο, αλλά και αντικείμενο μελέτης, ο πολιτισμός των άλλων χωρών. Από τις φωτογραφίες γνωρίζουν άλλους τόπους άνθρωποι που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να τους επισκεφθούν. Επίσης η εξέλιξη της φωτογραφίας ήταν αυτή που οδήγησε στην επινόηση του κινηματογράφου.

• Στον ηθικό τομέα δυστυχώς έχουμε μόνο αρνητικές επιπτώσεις. Η αλλοίωση και η παραποίηση των φωτογραφιών, που πραγματοποιούνται με σύγχρονες μεθόδους, οδήγησαν σε εκβιασμούς, παραπληροφόρηση κ.τ.λ. Η τελειοποίηση της τέχνης της φωτογραφίας είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία πιστών αντιγράφων, η οποία οδηγεί συχνά σε μεγάλα προβλήματα. Η πιστή, για παράδειγμα, φωτογράφηση των νομισμάτων οδήγησε στην παραχάραξη, φαινόμενο ιδιαίτερα διαδεδομένο τα τελευταία χρόνια.

Τέλος ας μην ξεχνάμε ότι οι φωτογραφίες είναι αναμνήσεις της ζωής μας και φυσικά ότι «μια φωτογραφία αξίζει όσο χίλιες λέξεις».

Καπούτσης Λεωνίδας

 

t    Αρχική σελίδα Το σχολείο Ιστορικό Δραστηριότητες ΑΕΙ-ΤΕΙ Διακρίσεις Notre école  Our school  Unsere schule u